Melany Brunings, oprichter van Kinderwensbloggers, plaatste onlangs voor een stel een oproep voor een draagmoeder. Een hartverwarmende oproep, die haar direct op een waarschuwing kwam te staan. Dergelijke oproepjes plaatsen mag niet in Nederland, maar wat dan wel. Wanneer je via een draagmoeder een kind zou willen, hoe pak je dat aan?

Wat mag wel? Wat mag niet? Wanneer ben je geschikt? Dan bedoelen wij niet alleen medisch gezien maar ook psychisch, maatschappelijk en sociaal?
Melany moest de oproep verwijderen en vroeg zich af hoe deze mensen dan wel aan een draagmoeder zouden kunnen komen? Waar vind je zo iemand? Om dat te bekijken, duiken we eerst even dieper in het draagmoederschap en wat wel en niet mag in Nederland.

Een kind krijgen via hoogtechnologisch draagmoederschap (kortweg htdm) is in Nederland sinds 1997 toegestaan onder strikte voorwaarden en uitsluitend op ideële basis. Commercieel draagmoederschap is verboden, zo valt te lezen op de website van Freya, de vereniging voor mensen met vruchtbaarheidsproblemen. Dit laatste is vrij logisch, omdat baby’s natuurlijk geen handelsgoed zijn. Bovendien bestaat het gevaar dat er een (illegale) babyhandel ontstaat, wat absoluut voorkomen moet worden.

Oproepje: sperma/ eicel gezocht?

Er is een schreeuwend tekort in Nederland, omdat het niet meer anoniem mag. Maar is dit dan verboden? Mag je wel een oproepje ‘sperma gezocht’ doen?! Er zijn sperma- en eicelbanken, er zijn commerciële en er zijn ziekenhuisbanken……. Hoe zit dat? Betaal je dan per vier of per zes eicellen en wat gebeurd er met de overgebleven betaalde en bevruchte eicellen?

0,0 bescherming bij draagmoederschap

Ondanks dat het mag, is er nog niet heel veel geregeld in Nederland als het aankomt op de juridische aspecten. Zo genieten de wensouders eigenlijk in het begin 0,0 bescherming en is / blijft de draagmoeder officieel de moeder, totdat ze haar kind echt heeft afgestaan. Ze kan dus nog vrij gemakkelijk terugkomen op haar beslissing. Een klein risico dat je dus zou moeten durven nemen als wensouders zijnde.

Wanneer jullie als koppel getrouwd zijn en de draagmoeder ook dan ben je in het eerste jaar pleegouder, hierna adopteer je je eigen kind. Wanneer de draagmoeder alleenstaand is, kan je echtgenoot het kind direct erkennen.

Voor homostellen gelden weer andere regels (en die worden bovendien bijna niet geholpen in de Nederlandse ziekenhuizen). De Staatscommissie Herijking ouderschap schreef in het rapport ‘Kind en ouders in de 21ste eeuw’, dat voorzitter Aleid Wolfsen in december 2016 heeft aangeboden aan minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie dat het juridische ouderschap moet worden aangepast. Er zijn diverse gezinssituaties te noemen die hierom vragen. In 2017 zullen hier waarschijnlijk verder stappen in worden gezet. Sara Coster van stichting Meer Dan Gewenst zet zich hiervoor in.

Draagmoederprogramma’s

Er bestaan organisaties die draagmoeders en wensouders met elkaar in contact brengen. Zo heb je bijvoorbeeld Surrogacymed. Deze organisatie biedt verschillende programma’s aan op haar website inclusief een ‘prijslijst’. Draagmoederschap mag dan wel niet commercieel zijn, maar deze organisatie slaat er zeker wel een slaatje uit.

Zeker is dat draagmoederschap hier nog duurder is dan adoptie. Waar adoptie uitkomt op zo’n 30.000 euro, kun je hier volgens de organisatie tussen de 54.000 en 65.000 aftikken. Dat is dan dus afhankelijk van de conrete situatie: “Dit bedrag is inclusief de kosten van al onze diensten binnen het standaard draagmoederschap programma, alle betalingen aan de draagmoeder bij het normale verloop van het zwangerschap en de bevalling, de kosten van de IVF-kliniek uitgaande van één embryooverdracht, de medische kosten van prenatale en natale zorg bij het ongecompliceerde zwangerschap en de ongecompliceerde bevalling.”

De meest kansrijke manier

Er zijn veel organisaties die draagmoeders en wensouders begeleiden. Zo is er bijvoorbeeld Fiom. Organisaties die draagmoeders en wensouders met elkaar in contact brengen zijn er niet veel. Een ervaringsexpert met eigen blog is Anique. Zij schrijft over haar ervaringen en geeft tips op Logeerbuik.wordpress.com. Volgens haar is de meest kansrijke manier om een draagouder te vinden: de eigen omgeving. “Een vrouw die opstaat en zegt: ik wil wel dragen voor iemand die ik nu nog niet ken, is gewoon een extreme zeldzaamheid. Je kunt ernaar zoeken, maar de kans dat je haar vindt is echt heel klein.”

Oproepjes weg

Op Zwangervooreenander.nl is ook veel informatie voorhanden. Tot voor kort stonden hier ook oproepjes te lezen voor een draagmoeder. Deze moesten blijkbaar ook weg gehaald worden. Nu staat hier de triest klinkende mededeling: “Wij zijn van mening zijn dat je helemaal niks verkeerd doet als je op zoek gaat naar een invulling van je kinderwens en al helemaal niet wanneer je een ander helpt zijn/haar kinderwens te vervullen. Helaas is onze regering op dit moment een andere mening toegedaan. Met veel verdriet halen we daarom de oproepjes van de website.”

Draagmoederbank?

In Engeland is er een draagmoederbank. Dat werkt daar goed, maar de vraag is of dit ook in Nederland goed zou werken, zo valt te lezen op Vrouw.nl: “Net zoals in Nederland bestaan er in Engeland ei- en zaadcelbanken, maar in Engeland verloopt de werving van donoren veel beter dan in Nederland.” Volgens de auteur van dit artikel heeft het te maken met het schaamte aspect. In Nederland komen mannen er niet graag voor uit dat ze naar de spermabank gaan.“

Uitwijken buitenland?

Nu die draagmoederbank dus geen optie is, is uitwijken naar het buitenland wellicht een optie? Hoewel het in zekere zin ontraden lijkt te worden door de Nederlandse overheid, vanwege alle obstakels waar je tegenaan loopt. Sowieso is verdieping in de regels (van het land, waar je naar toe wilt) een MUST!

 

Toch via oproepjes?

Wil je toch in Nederland blijven, dan zou je als wensouders oproepjes kunnen plaatsen. Ondanks dat het niet mag, staan er op diverse sites (onder andere Brabbels.com) oproepjes te lezen van vaak wanhopige wensouders, en er wordt ook flink op gereageerd. De vraag is dan of je zo een goede match kunt krijgen… Misschien wel. Ondanks dat er in Nederland niet veel draagmoeders zouden zijn, kwamen er best veel reacties voorbij van vrouwen die aanboden draagmoeder te willen zijn.

Hoeveel draagmoeders?

Hoeveel draagmoeders zijn er dan in Nederland. Volgens Fiom is het moeilijk een helder beeld te krijgen van de precieze aantallen van nationaal en internationaal draagmoederschap. Op haar site geeft ze aan: “In de periode 1997-2004 is door ruim vijfhonderd stellen informatie aangevraagd over hoogtechnologisch draagmoederschap. Van hen zijn 202 paren gescreend en kregen 35 paren een IVF-behandeling die leidde tot de geboorte van zestien kinderen bij dertien vrouwen.” Dat is niet veel dus. Zou het dan helpen wanneer de boel meer gereguleerd zou zijn? Of zou het helpen wanneer draagmoeders een vergoeding zouden krijgen voor hun draagmoederschap, even losstaand van de vraag of dit wenselijk is?

Al met al is er geen eenduidig antwoord te geven op de vraag: Hoe vind ik een draagmoeder (in Nederland)? Een paar opties worden gegeven, maar het blijft zoeken in een doolhof. Wie weet dat dit in de toekomst nog verandert. De tijd zal het leren…

Draagmoeder of eiceldonatrice worden?

Misschien sta je op het punt om je buurvrouw, zusje, nichtje, vriendin of collega te vertellen dat je meer wilt weten over draagmoederschap of eiceldonatie, maar wil je geen verwachtingen wekken bij degene voor wie je dat in gedachten hebt. Waar kun je erover praten met een ervaren iemand? Waar vind je praktische informatie en ervaringen op één plek?  Eigenlijk kun je dan nergens terecht. Daarvoor heeft Melany Brunings van Kinderwensbloggers een oplossing bedacht.

Geheime Facebook groep

Ze heeft een geheime Facebook groep opgericht waar geïnteresseerden kunnen praten met vrouwen (eiceldonatrices en draagmoeders). Zij staan nu op “non-actief”, want alleen al praktisch gezien kun je niet achter elkaar door draagmoeder zijn. Bovendien is één van de beheerders zelf zwanger en dan is het gewoon niet mogelijk om een traject in te gaan. Melany heeft deze vrouwen gevraagd andere vrouwen uit te leggen wat het inhoudt om draagmoeder of eiceldonatrice te worden. Zij beantwoorden praktische, maar ook medische, maatschappelijk en psychologische vragen.
In de groep zitten ook drie beheerders die ontvanger zijn. Zij staan klaar om uitleg te geven over hoe zij het ervaren hebben, welke zaken zij belangrijk vonden en welke afspraken zij maakten met hun draagmoeder, spermadonor of eiceldonatrice.

Niemand weet dat je lid bent

Deze groep is geheim. Dus, niemand weet dat je lid bent. Hier kun je vragen stellen zonder dat je degene in jouw directe omgeving, waarvoor je dit zou willen doen blij maakt met een dooie mus. Dus, zonder verplichtingen, zonder druk en in alle anonimiteit en veiligheid. De bedoeling is niet dat je lid blijft, maar dat je volledig voorbereid bent en zodoende degene, die je in gedachte hebt niet (lang) in onzekerheid hoeft te laten en je jezelf ook niet in lastige positie hoeft te brengen. Je kunt je aanmelden bij deze groep of informatie opvragen door een e-mail te sturen naar info@kinderwensbloggers.com.

 

Geschreven door Sjoukje Dijkstra Enç, blogger bij Love2bemama & Melany Brunings

Sharing is caring!